چگونه مهارت دوست یابی در مدرسه را به کودکان آموزش دهیم؟

تجربه دوست یابی در مدرسه یکی از بهترین اتفاق‌هایی است که در دوران تحصیل هر فرد رخ می‌دهد. حضور کودکان در محیط مدرسه به خصوص اگر به تازگی وارد آن شده باشند، بدون داشتن یک یا چند دوست عرصه را بر آنها تنگ می‌کند. همین مسئله است که باعث ایجاد نوعی دل‌تنگی و ناراحتی به تنهایی در آنها می‌شود. ادامه این روند قطعا به صورت مستقیم روی کیفیت تحصیل دانش‌آموزان اثر می‌گذارد. در این مقاله قصد داریم تا مهم‌ترین نکات آموزشی مهارت دوست یابی در مدرسه را که والدین می‌توانند به فرزندان خود بیاموزند، بررسی کنیم. با ما همراه باشید.

اهمیت آموزش دوست یابی در مدرسه به کودکان

حضور در مدرسه ابتدایی را می‌توان به عنوان اولین تجربه جدی و رسمی کودکان برای حضور در اجتماعات بزرگ دانست.در چنین شرایطی کودک باید از قبل برای این موقعیت اجتماعی جدید آماده شود. در غیر این صورت ممکن است با سختی‌های زیادی مواجه شود. از طرفی حضور موفق در اجتماع زمینه‌ساز بسیاری از پیشرفت‌های مادی و معنوی در کودکان شما خواهد بود. بنابراین آموزش دوست یابی در مدرسه به کودک، یکی از مهم‌ترین اقدامات تربیتی به شمار می‌رود که والدین باید از قبل از زمان شروع مدرسه و حتی در حین آن را در برنامه خود قرار دهند.

۶ راه برای آموزش مهارت دوست یابی در مدرسه به کودک

بسیاری از والدین گمان می‌کنند که مهارت دوست یابی در مدرسه نیاز به آموزش ندارد و کودک با حضور در اجتماعات به طور ناخودآگاه این مهارت را یاد می‌گیرد. هر چند که نمی‌توان از این مسئله چشم‌پوشی کرد؛ اما واقعیت این است که مهارت دوست یابی نیز مانند سایر مهارت‌های اجتماعی تابع اصول و مقرراتی است. طبیعی است که کودک بی‌تجربه یا کم‌تجربه شما در این زمینه آگاهی کافی نداشته باشد. بنابراین نقش والدین در آموزش دوست یابی در مدرسه به کودک در اینجا موضوعیت پیدا می‌کند. اصلی‌ترین اقدامات تربیتی برای آموزش مهارت دوست یابی در مدرسه به کودکان عبارت‌اند از:‌

بیشتر بخوانید: راهنمای رفتار با حسادت فرزند اول به نوزاد جدید

۱. صحبت کردن با کودک درباره رفتارهای سالم کودک

خیلی طبیعی است که همه کودکان در ابتدا از نظر مهارت‌های اجتماعی در یک سطح نباشند. این ماجرا حتی درباره بزرگسالان نیز کاملا صادق است و نمی‌توان از این منظر ایرادی بر کودکان وارد کرد. پدر و مادر در این گونه مواقع باید سعی کنند خلاء‌های رفتاری در فرزند خود را شناسایی کنند. در ادامه باید در شرایطی آرام و با مهربانی درباره رفتارهای غلط اجتماعی با او به گفت‌وگو بنشینند. سپس با استدلال درست مشخص کنید که چه رفتاری شایسته او است و چرا باید این‌گونه رفتار کند.

وقتی با هم در یک محیط حضور دارید و رفتارهای صحیح و غلط اجتماعی را از دیگران مشاهده می‌کنید هم فرصت مناسبی برای صحبت کردن با بچه‌ها در اختیار دارد. در چنین شرایطی به کمک نشانه‌های عینی که کودک می‌بیند، رفتارهای غلط و درست اجتماعی در ارتباط با دیگران را به کودک خود بیاموزید.

۲. توضیح دادن تفاوت‌های انسان‌ها به کودک

یکی از نکات مهم در زمینه مهارت دوست یابی در مدرسه، توضیح تفاوت‌های افراد به کودکان است. کودک شما قبل از حضور در مدرسه حتماً دوستانی دارد. ممکن است این ذهنیت برای او ایجاد شود که سایر افراد نیز تنها در شرایطی می‌توانند دوستان خوبی برای او باشند که ویژگی‌های مشابه دوستان خوب قبلی‌شان را داشته باشند. والدین در اینجا وظیفه دارند که در خصوص تفاوت‌های رفتاری و اخلاقی انسان‌ها با هم به کودک خود توضیح بدهند. این کار باعث می‌شود که گارد بسته کودک در پیدا کردن دوست جدید تا حدودی باز شود.

بیشتر بخوانید: چگونه با کودک لوس رفتار کنیم؟ + خصوصیات کودک لوس و ننر

۳. تعیین حد و مرز به عنوان ضروری‌ترین مهارت دوست یابی در مدرسه

خیلی از مواقع دوستی‌ها به این دلیل به بن‌بست می‌رسند که دو طرف حد و مرز مشخصی برای رابطه خود در نظر نمی‌گیرند. والدین در این‌گونه موارد وظیفه دارند که به کودکان خود توضیح دهند باید برای هر یک از دوستی‌های خود حد و مرز مشخصی را در نظر بگیرند. در ادامه نیز نه خودشان باید پا را فراتر از حد تعیین شده قرار دهند و نه اجازه دهند که دوست‌شان این کار را انجام دهد. در این حالت بسیاری از دوستی‌ها می‌توانند تا مدت‌ها پایدار باقی بمانند.

۴. زمینه را برای شکل‌گیری دوستی‌های سالم در محیط خانواده فراهم کنید

برخی از والدین دغدغه دارند که ممکن است فرزندان‌شان در محیط مدرسه وارد روابط دوستانه ناسالم شوند. همین مسئله موجب حساسیت بیش از حد آنها می‌شود که هم خود و هم فرزندشان را اذیت می‌کند. اما در ادامه بحث مهارت دوست یابی در مدرسه باید به این نکته اشاره کنیم که والدین می‌توانند زمینه‌ساز شکل‌گیری روابط دوستانه سالم بین بچه‌ها شوند. به عنوان مثال آنها می‌توانند با دعوت از هم‌کلاسی‌ها به خانه خود زمینه ایجاد روابط دوستانه سالم را بین فرزندان خود مهیا کنند. این فرصت بسیار مهمی است که نباید آن را از دست داد.

بیشتر بخوانید: راهنمای آموزش مهارت نگهداری از وسایل شخصی به کودک

۵. توضیح در خصوص رفتارهای تخریب‌کننده دوستی‌ها

رفتارهایی وجود دارد که در صورت ارتکاب هر یک از افراد به آنها ممکن است دوستی‌ها تا مرز نابودی پیش بروند. در چنین شرایطی طبیعی است که برای تقویت مهارت دوست یابی در مدرسه، والدین می‌توانند در خصوص این رفتارهای غلط به فرزندان خود توضیح دهند. به عنوان مثال بیش از حد حرف زدن، خود را در همه زمینه‌ها مقدم بر دیگران دانستن، دروغ گفتن، سوءاستفاده از دیگران و … مجموعه‌ای از رفتارهای ناهنجار است که دوستی‌ها را نابود می‌کند. ضمن آموزش این موارد به کودک خود به او توضیح دهید که نباید اجازه دهد که دیگران نیز نسبت به او چنین رفتارهای نادرستی داشته باشند.

۶. والدین در نقش الگوهای رفتاری در دوست یابی برای کودکان

رفتار و عملکرد والدین همواره و در هر زمینه‌ای الگوی فرزندان است. این مسئله در زمینه دوست یابی نیز کاملا صادق است. کودکان رفتار والدین با دوستان‌شان را در نظر می‌گیرند و از آنها الگوبرداری می‌کنند. در همین راستا توصیه می‌شود که با نهایت دقت و حساسیت نسبت به این مسئله مواجه شوید و در روابط دوستانه خود به‌ویژه در زمان حضور فرزندان از هرگونه رفتار نامناسب پرهیز کنید. رفتار صحیح و مؤدبانه شما بهترین راه برای آموزش مهارت دوست یابی در مدرسه خواهد بود.

بیشتر بخوانید: ۱۰ نکته برای تربیت کودکان مسئولیت‌پذیر

کلام پایانی

در این مقاله به بررسی ۶ مورد از روش‌های آموزش مهارت دوست یابی در مدرسه به کودکان پرداختیم. والدین باید تلاش کنند تا نحوه تعامل کردن با دیگران را به فرزندان خود آموزش دهند. اگر این مهم اتفاق بیفتد، بخش قابل توجهی از مشکلات و موانع احتمالی بر سر راه دوست یابی فرزندان برطرف خواهد شد. همچنین در حال حاضر ابزارهای کمکی بسیاری مانند کتاب‌ها و انیمیشن‌های آموزشی به عنوان منابع بسیار ارزشمند برای دوست یابی وجود دارند که والدین می‌توانند با استفاده از آنها آموزش دوست یابی در مدرسه به کودک خود را انجام دهند. والدین حتما باید نسبت به این مسئله حساس باشند؛ چرا که دوستی‌های سالم می‌توانند زمینه‌ساز رشد و تعالی بچه‌ها و دوستی‌های ناسالم زمینه‌ساز گمراهی و پسرفت آنها شوند.