آموزش مجازی یا حضوری| کدام یک بهتر است؟

«آیا آموزش آنلاین واقعا بهتر از آموزش حضوری است؟»، «دلیل این ادعا چیست؟»، «استفاده از روش آموزش حضوری کدام معایب آموزش آنلاین را برطرف می‌کند؟»، «در کل، بهترین روش آموزش کدام است؟»، «سرعت و کیفیت کدام بهتر است؟» «آموزش مجازی یا حضوری»؟!، بحثی همیشگی که به یکی از موضوعات داغ و مورد بررسی در زمینه‌ی آموزش و پرورش تبدیل شده‌است. در واقع، با پیشرفت فناوری و افزایش استفاده از اینترنت، آموزش آنلاین به مراتب پرطرفدارتر شده و بسیاری از افراد به دنبال آن هستند. اما حتی آموزش مجازی نیز معایبی دارد که باید هنگام انتخاب شیوه‌ی یادگیری به آن‌ها دقت کرد. 

در این مطلب ابتدا، آموزش مجازی و حضوری را با یکدیگر مقایسه می‌کنیم. به این ترتیب، در می‌یابید که با توجه به شرایط خود کدام روش آموزشی را انتخاب کنید؟ «آموزش مجازی یا حضوری»؟ در پایان نیز راهکارهایی برای بهبود کیفیت «آموزش مجازی یا حضوری» پیشنهاد می‌دهیم تا مسئولین، مدیران و والدین به راحتی بتوانند کیفیت آموزش مجازی یا حضوری خود را ارتقا داده و نتیجه‌ی بهتری را برای دانش‌آموزان و دانشجویان خود رقم بزنند. بنابراین با مجله‌ی آریالند همراه باشید تا به شک‌ و تردیدهای خود در این مورد پایان دهید.

مقایسه‌ی روش‌های آموزش مجازی و حضوری

«آموزش مجازی یا حضوری» دو روش اصلی آموزش هستند که در جوامع مدرن مورد استفاده قرار می‌گیرند. آموزش مجازی این امکان را برای فراگیران فراهم می‌کند که از طریق اینترنت و شبکه‌های مجازی به منابع آموزشی دسترسی پیدا کرده و بدون نیاز به حضور فیزیکی در کلاس‌ها، مباحث و دوره‌های تحصیلی خود را پیگیری کنند. از طرف دیگر، آموزش حضوری با حضور فراگیران و اساتید در یک محیط فیزیکی انجام می‌شود و این امکان را برای فراگیران مهیا می‌کند که به صورت مستقیم از استاد مطالب آموزشی را دریافت کرده و در جریان دقیق مباحث آموزشی قرار بگیرند. 

همانطور که مشخص است، هر یک از این روش‌های «آموزش مجازی یا حضوری» دارای مزایا و معایب خود هستند. آموزش مجازی صرفه‌جویی در زمان و هزینه را فراهم می‌کند، زیرا فراگیران بدون نیاز به رفت‌وآمد و هزینه‌های اضافی می‌توانند به منابع آموزشی دسترسی پیدا کنند. از طرف دیگر، آموزش حضوری ارتباط انسانی و امکان ایجاد تعامل بین فراگیران و اساتید را تسهیل می‌کند. آموزش حضوری با ایجاد فضای یادگیری واقعی، می‌تواند برای فراگیران حس رضایت و انگیزه‌ی بیشتری ایجاد کند. به این ترتیب، برای انتخاب یک روش بین «آموزش مجازی یا حضوری» نکات زیر را به صورت خلاصه در نظر داشته باشید:

آموزش مجازی:

مزایا:

آموزش بر بستر اینترنت و فضای مجازی

• دسترسی آسان به منابع آموزشی متعدد
• صرفه‌جویی در وقت و هزینه
• نبود محدودیت‌های زمانی و مکانی
• یادگیری در محیط آرام

معایب:

• کاهش سطح تعامل بین آموزگار و فراگیر
• ناتوانی در کنترل کامل فراگیر(حضور و غیاب/ داشتن تمرکز/…)
• افزایش گوشه‌گیری و ضعیف شدن مهارت‌های ارتباطی
• نیاز به اینترنت قوی و پرسرعت

«چگونه مهارت دوست یابی در مدرسه را به کودکان آموزش دهیم؟» از اینجا و در مجله‌ی آریالند بخوانید.

آموزش حضوری

مزایا:

• مشارکت پویا و فعال فراگیران
• رعایت نظم و انضباط بیشتر
• تقویت مهارت برنامه‌ریزی فراگیر
• یادگیری از تجربیات دیگران
• بهبود شخصیت اجتماعی فرد
• مطرح کردن راحت‌تر سوالات ذهنی
• حضور عامل زور و اجبار برای فراگیران غیرمتمرکز

معایب:

• داشتن محدودیت مکانی و زمانی
• هزینه‌های بسیار بالاتر
• مشکلات رفت و آمد
• احتمال حذف شدن از کلاس

چگونه در «آموزش مجازی یا حضوری» بهترین نتیجه را بگیریم؟

با توجه به تحولات رو به افزایش فناوری و رفتن به سمت آموزش آنلاین، «آموزش مجازی یا حضوری» هر دو نقش مهمی در توسعه‌ی مهارت‌های فراگیران دارند. فراگیران بین این دو روش باید بهترین مورد را بر اساس نیازها، شرایط و هدف‌های آموزشی خود انتخاب کنند تا بهترین نتیجه و عملکرد را داشته باشند. زمانی که بین «آموزش مجازی یا حضوری» بهترین مورد را برای خود انتخاب کردید نیز نکات زیر را در نظر داشته و راندمان یادگیری خود را به صورت چشمگیری بهبود دهید:

یادگیری بهتر در کلاس‌های حضوری

اگر از بین روش‌های «آموزش مجازی یا حضوری» گزینه‌ی حضوری را برای خود یا فرزندتان انتخاب کردید، می‌توانید با استفاده از روش‌های زیر معایب روش حضوری را به حداقل رسانده و بهترین نتیجه را از این روش آموزشی بگیرید:

1. حفظ تمرکز و مشارکت در طول کلاس: هنگام حضور در کلاس، به مطالب درسی اهمیت داده و همواره در جریان کلاس باقی بمانید. توجه به مطالب ارائه‌شده توسط استاد بسیار حیاتی است. بنابراین، اگر قصد یادگیری موثر در «آموزش مجازی یا حضوری» دارید، ابتدا باید به تمام تمرینات و فعالیت‌های کلاسی توجه کنید. برای حفظ تمرکز کودکان در «آموزش مجازی یا حضوری» نیز می‌توانید از انواع متدهای مدرن و سرگرم‌کننده استفاده کنید. برای مثال، با استفاده از بازی‌های سرگرم‌کننده و جذاب تمرکز آن‌ها را در سنین خردسالی تقویت کرده و آن‌ها را برای حضور در کلاس‌های حضوری یا مجازی آماده کنید.
2. پرسیدن و دادن پاسخ‌های منطقی: مورد دیگری که می‌تواند به بهبود یادگیری در کلاس‌های حضوری کمک کند، پرسش و پاسخ درست و منطقی است. اگر هنگام درس دادن اساتید، چه «آموزش مجازی یا حضوری» باشد، با یک مشکل خاص مواجه شدید، سوالات منطقی و مرتبط بپرسید تا موضوع برای شما کاملا واضح شود. پرسیدن سوالات مناسب و درست، به شما کمک می‌کند تا مطالب را بهتر درک کنید. همچنین پرسیدن سوالات واضح این امکان را برای استاد فراهم می‌کند تا شما را بهتر راهنمایی کند.
3. مرور و دوره‌کردن مطالب هر جلسه: مطالعه و تمرین مواد درسی بعد از پایان کلاس نیز یک مورد حیاتی است که به بهبود یادگیری شما کمک می‌کند. با مرور مطالب و تمرین‌های کلاسی، فارغ از نوع «آموزش مجازی یا حضوری»، می‌توانید اطلاعات خود را تثبیت کرده و از تسلط بیشتری برخوردار شوید. این نکته به نتیجه‌ی بهتر در هر دو روش «آموزش مجازی یا حضوری» کمک می‌کند.

برای آشنایی بیشتر با «آموزش حضوری» مقاله‌ی الوکام را از اینجا بخوانید.

یادگیری بهتر در کلاس‌های مجازی

زمانی که صحبت از انتخاب «آموزش مجازی یا حضوری» می‌شود، نمی‌توان از محبوبیت‌ کلاس‌های آنلاین غافل شد. همچنین از آنجایی که روز به روز به تنوع کلاس‌های آنلاین افزوده می‌شود، یکی از چالش‌های اصلی برای فراگیران این است که چگونه می‌توانند بهترین نتیجه را از این فرصت‌های آموزشی آنلاین به دست آورند؟! به منظور کمک به این دسته از افراد، در ادامه چند راهکار مثبت جهت بهبود فرآیند یادگیری در کلاس‌های مجازی را بررسی می‌کنیم.

1. مشخص کردن هدف و برنامه‌ریزی: اولین راه حل برای بهبود یادگیری در کلاس‌های مجازی، توجه به محتوای آموزشی است. داشتن یک برنامه‌ی آموزشی منظم و سازمان‌یافته در فرآیند یادگیری بسیار اهمیت دارد. در واقع، اصلا فرقی ندارد، کدام شیوه‌ی «آموزش مجازی یا حضوری» را انتخاب می‌کنید. برنامه‌ریزی و تعیین اهداف مشخص برای خود، می‌تواند بهترین راه برای پیشرفت و ادامه‌دادن به کلاس‌های مجازی باشد. همچنین، مطالعه و مرور محتواهای آموزشی به صورت منظم و پیوسته، می‌تواند به تثبیت مفاهیم و دانش به دست آمده کمک کند.

1. حضور فعال و مشارکت در کلاس‌ها: اهمیت حضور فعال و مشارکت در «آموزش مجازی یا حضوری» بر کسی پوشیده نیست. با توجه به فاصله‌ی فیزیکی که بین فراگیران و مدرسان در کلاس‌های آنلاین به وجود می‌آید، ارتباط فعال و مشارکت فردی می تواند کیفیت و سرعت یادگیری را بهبود دهد. برای این منظور کافیست، تفاوت چندانی بین «آموزش مجازی یا حضوری» قائل نشوید و مانند کلاس‌های حضوری در کلاس‌های مجازی نیز فعال و پویا باشید. برای مثال، شما می‌توانید گروه‌های کوچک مجازی ترتیب داده و با همکلاسی‌های خود در راستای مباحث آموزشی تعامل کنید. یا آنکه در بحث‌ها و تمرین‌های گروهی کلاس مجازی شرکت کنید. این روش‌ها می‌توانند تاثیر قابل توجهی بر تفکر انتقادی  و مهارت حل مسئله‌ی شما داشته باشند.

1. استفاده از سیستم تنبیه و تشویق: یک راه برای بهبود «آموزش مجازی یا حضوری» این است که تنبیه و تشویق به عنوان شیوه‌ای موثر برای ارتقای سطح یادگیری در کلاس‌های مجازی استفاده شود. اگر آموزگاران روش مناسبی برای تشویق دانش‌آموزان در کلاس‌های مجازی پیدا کنند، انگیزه‌ی بیشتری برای مشارکت فعال و توجه به درس‌ها خواهند داشت. تجربه نشان داده است، تفاوتی ندارد از «آموزش مجازی یا حضوری» استفاده کنید، تمرین‌های غیرمعمول و جذاب حتی در روش آنلاین نیز برای تقویت مهارت‌های عملی و تجربی می‌تواند راهی موثر برای بهبود یادگیری باشد.

راهکارهایی برای بهبود کیفیت آموزش مجازی و حضوری

با توجه به مزایا و معایبی که برای «آموزش مجازی یا حضوری» بیان کردیم، به نظر می‌رسد که ترکیب این دو روش می‌تواند بهترین راه برای ارائه‌ی یک آموزش کارآمد و کاربردی باشد. از آنجا که هر فرد دارای نیازها و سبک‌های یادگیری متفاوتی است، انتخاب روش آموزشی مناسب برای هر فرد حیاتی است. بنابراین بر اساس نیازها و شرایط هر فراگیر، ممکن است وی بخواهد  یکی از دو روش «آموزش مجازی یا حضوری» را به صورت جداگانه استفاده کند. اما بهترین روش همان سیستم آموزشی ترکیبی است که نتایج و تاثیرات چشمگیری در سیستم آموزش و پرورش کشور خواهد داشت.

این روش آموزشی، مطالب و محتواهای آموزشی هم به صورت مجازی و هم به صورت حضوری در دسترس فراگیر قرار می‌دهد. در واقع، بسیاری از مدارس کشور نیز از دو راهی «آموزش مجازی یا حضوری» گذر کرده و از روش ترکیبی به عنوان یک روش جایگزین استفاده می‌کنند.

عبور از مرحله‌ی «آموزش مجازی یا حضوری» و ترکیب کردن این دو با هم، تقویت مهارت‌های مختلف فراگیران را بهبود می‌بخشد. از یک سو، آموزش حضوری،  ارتباط مستقیم بین استاد و فراگیران را امکان‌پذیر می‌کند و ارتباط نزدیکتر و موثرتری را بین آن‌ها شکل می‌دهد. از سوی دیگر، آموزش مجازی امکان دسترسی آسان به منابع آموزشی و اطلاعات را برای فراگیران فراهم می‌کند و نیاز به حضور فیزیکی تمام وقت در کلاس‌ها را به حداقل می‌رساند.

یکی دیگر از مزایای بارز آموزش ترکیبی، ایجاد انعطاف‌پذیری بیشتر در فرآیند آموزش است. بدون فکر کردن به انتخاب یک گزینه بین «آموزش مجازی یا حضوری»، ترکیب این دو روش با هم به فراگیران اجازه می‌دهد تا بر اساس نیازها و شرایط شخصی برنامه آموزشی ایده‌آلی را برای خود ترتیب دهند. به علاوه، امکان پیگیری‌های مداوم برای استادان و مدیران آموزشی وجود دارد که تمرکز و مشارکت فراگیران را به صورت چشمگیری افزایش می‌دهد. 

همانطور که مشاهده می‌کنید، آموزش ترکیبی بهترین مزایای دو روش «آموزش مجازی یا حضوری» را یکجا جمع کرده و به فراگیران امکان می‌دهد تا بهترین نتیجه را از فرآیند آموزش خود کسب کنند. این روش آموزشی نه تنها امکان انتقال دانش و اطلاعات بهتر را فراهم می‌سازد، بلکه به فراگیران اجازه می‌دهد تا انگیزه‌ی خود را افزایش داده و فعالانه برای تقویت مهارت‌های فردی و اجتماعی خود تلاش کنند. 

اگر مدیر مرکز آموزشی یا مهد کودک هستید، می‌توانید در کنار کلاس‌های حضوری و معمول خود از امکانات آریالند آکادمی نیز بهره‌مند شده و سیستم آموزشی خود را از «آموزش مجازی یا حضوری» صرف به شیوه‌ی ترکیبی تغییر دهید. آریالند آکادمی، اولین مهد کودک آنلاین ایران است که انواع مباحث پایه را در قالب ویدیوهای آموزشی، کاربرگ، پادکست و… آموزش می‌دهد. این محتواهای آموزشی مشخصا برای کودکان 3 تا 7 سال طراحی و تولید می‌شود و کودکان پیش‌دبستانی را برای حضور فعال در مدرسه آماده می‌کند.

مربیان و والدین کودک نیز می‌توانند این ویدیوها را در دسترس کودک خردسال خود قرار دهند. همچنین والدین می‌توانند با تماشای این محتواهای آموزنده با انواع ایده‌ها و روش‌های آموزشی مدرن آشنا شوند. معلمان نیز می‌توانند از این محتواهای آموزشی و آنلاین در کلاس‌های حضوری خود استفاده کنند. بنابراین می‌توان گفت، فرقی ندارد «آموزش مجازی یا حضوری» را برای مرکز آموزشی خود انتخاب کرده‌باشید، آریالند آکادمی یک ابزار کمک آموزشی ایده‌آل برای شما خواهد بود. شما می‌توانید این محتواها را به عنوان یک پک خدماتی نیز به دوستان، کارمندان و عزیزان خود هدیه دهید. برای کسب اطلاعات بیشتر کافیست، با شماره‌های پشتیبانی آریالند تماس بگیرید.

خلاصه

در این مطلب،  «آموزش مجازی یا حضوری» را با هم مقایسه کردیم. مزایا و معایب هر کدام را شرح دادیم. انتخاب شما بین «آموزش مجازی یا حضوری» هرچه باشد، در ادامه‌ی این مطلب راهکارهایی ارائه دادیم تا نتیجه‌ی مطلوب‌تری از شیوه‌ی آموزشی خود کسب کنید. در پایان نیز روشی پیشنهاد دادیم تا معایب دو روش را به حداقل رسانده و مشخصا مزایای هرکدام را دو چندان کنید. بنابراین با مطالعه‌ی کامل این مطلب از دوراهی «آموزش مجازی یا حضوری» گذر کرده و با روش آموزش ترکیبی آشنا می‌شوید. در این قسمت شرح دادیم که چگونه با ترکیب نقاط قوت «آموزش مجازی یا حضوری» می‌توان به نتایج یادگیری مطلوب‌تری دست یافت. اکنون شما برای ما بنویسید. به نظر شما مزایا و معایب اصلی آموزش مجازی چیست؟ مربیان چگونه می‌توانند کیفیت «آموزش مجازی یا حضوری» خود را ارتقا دهند؟ آیا شخصا روش ترکیبی را امتحان کرده‌اید؟ نظر شما در مورد این روش جدید چیست؟