مهارت اجتماعی فرزند وظیفه ای بر دوش والدین

یکی از مهم­ترین جنبه‌های تربیت فرزند، آموزش مهارت‌های اجتماعی است. آموزش مهارت‌­های اجتماعی به فرزند توسط والدین کاری گیج کننده و پیچیده می‌باشد و باید نهایت دقت را در این وظیفه به کار گیرید. هرچند که مهارت اجتماعی فرزند تا حد زیادی مانند والدین خود خواهد بود، زیرا کودکان آن­چه را که می­بینند تقلید می­کنند و می‌آموزند؛ اما به هیچ عنوان نمی‌­توان نقش تربیت و آموزش را نادیده گرفت.

آموزش مهارت های اجتماعی به فرزندانمان

هرچه مهارت­ اجتماعی فرزند شما بیشتر باشد، در آینده موفق‌تر عمل خواهد کرد. زیرا نحوه­‌ی مواجه­ فرد با تمام اتفاقاتی که در آینده برای او رخ می‌­دهد، کاملا تحت تاثیر مهارت‌­های اجتماعی‌­اش قرار می‌­گیرد. فردی که مهارت کلامی داشته باشد، به وقت خودش دستور بدهد و یا از دستورات پیروی کند، قطعا از فردی که نمی‌­تواند به خوبی گوش بدهد و در کارگروهی هماهنگ باشد، موفق‌­تر است. چه در درس خواندن، چه مدیریت زندگی عاطفی، چه در شغل و پیشرفت کردن در زندگی به این صورت است. این موارد تعدادی از مهم­ترین رفتارهای اجتماعی هستند که تمام والدین باید به خوبی به فرزندانشان بیاموزند.

سهیم شدن کودکان در اجتماع

مهارت اجتماعی فرزند برای سهیم شدن دارایی‌های خود در سنین مختلف تفاوت دارد. به طور مثال کودک 3 تا 6 سال برای سهیم شدن چیزی که به خصوص از آن مقدار کمی دارد، معمولا خودخواه است در مورد بازی با اسباب­ بازی کودکان هم صدق می­کند. البته بهتر است اصلا کودکان را برای سهیم شدن اسباب‌­بازی­‌هایشان تحت فشار قرار ندهید. گاهی کودک به اسباب­‌بازی‌­های خود (معمولا عروسک­ها) وابستگی عاطفی دارد. این وابستگی در صورت اجبار والدین در خصوص به اشتراک گذاشتن اسباب بازی موجب صدمه به روحیه خردسالان می‌شود. کودکان در سنین 7 تا 8 سال بیشتر معنی عدالت را درک می‌کنند و از اینکه عدالت را رعایت کنند و سهیم باشند، احساس خوبی کسب می‌کنند.

چگونه مهارت خوب شنیدن را به کودکان بیاموزیم

گوش دادن فعال یکی از مواردی است که حتی بزرگسالان نیز با آن مشکل دارند. انسان برای دریافت درست و رمزگشایی اطلاعات باید بتواند به خوبی گوش بدهد، توجه داشته باشد و تمرکز کند. مهارت تمرکز در گوش دادن با سایر مهارت­‌ اجتماعی فرزند رابطه‌­ی مستقیم دارد.

آموزش مهارت گوش دادن فعال برای کودکان نیز کاری چالش‌­برانگیز باشد اما مهم است چرا که کودک باید بتواند توانایی درک زبان گفتاری را در آینده داشته باشد. توانایی درک زبان گفتاری به فرزند شما کمک می‌­کند تا ژست‌­ها، داستان‌­ها، چیزی را که می‌­خواند و صحبت‌­های دیگران را درک کند. همچنین فرزند شما در آینده با کمک گوش دادن فعال، باید به صحبت‌­های آموزگاران خود توجه داشته باشد، به حرف­‌های دوستان، همسر و فرزند خود گوش دهد، درک کند و توانایی پاسخ مستقیم به صحبت‌­های آن­‌ها وجواب دادن به سوالاتشان را داشته باشد. اهمیت این نوع مهارت اجتماعی فرزند بخش بزرگی از داشتن ارتباط سالم محسوب می‌­شود.

پیروی از دستورالعمل‌ها

پیروی از دستورالعمل‌ها رابطه‌ی مستقیمی با گوش دادن دارد. فرزند شما یاد خواهد گرفت که چگونه گوش دادن و دنبال کردن دستورالعمل ها با یکدیگر همپوشانی دارند. اگر خوب گوش کنند، پیروی دقیق دستورالعمل‌ها برایشان آسان‌تر می‌شود و هنگامی که دستورالعمل ها را به طور دقیق دنبال می کنند، اغلب برای کار سخت خود پاداش دریافت می کنند. این مهارت هم­چنین در شروع سال‌­های تحصیلی فرزند اهمیت ویژه پیدا می‌­کند. با این حال برای آموزش پیروی از دستورالعمل­‌ها از همان خردسالی و با بزرگ­تر شدن کودک آموزش خود را هم جهت دار کنید. کودک نباید از هر فردی به خصوص غریبه‌ها پیروی داشته باشد.

همکاری و توانایی کار گروهی

اوج مهارت اجتماعی فرزند شما در کارهای گروهی بروز پیدا می‌­کند. در کار گروهی است که باید خوب گوش بدهد، خوب پیروی کند و به خوبی نیز وظایف را تقسیم بندی کند.

با مهارت‌همکاری، کودکان می‌آموزند که کار در یک گروه برای آن‌­ها فرصتی است تا ایده‌­های خود را بیان کنند و چیزی یاد بگیرند. این به آن­ها یاد می‌دهد تمرکز بر روی یک پروژه‌­ی مشترک می‌­تواند سرگرم کننده باشد. همکاری برای افراد بزرگسال آسان است اما برای کودکان چالش‌­هایی را به همراه دارد.کودکان با گذر زمان می‌توانند تفاوت‌ها را درک کنند و به آن احترام بگذارند. کودکان باید بدانند که هدف از همکاری رسیدن به یک هدف مشترک است. آن­ها می‌توانند مهارت‌های اشتراک‌گذاری خود را به گونه‌ای ارتقا بدهند تا شامل کارهای فکری و فیزیکی شود (برای مثال: تمیز کردن میز شام با خواهر یا برادر).

یکی از راه­های تقویت مهارت همکاری در فرزندان بازی‌­های گروهی است. بازی‌­هایی مثل: بازی تخته­ای گروهی، بازی ­های کارتی دورهمی از این موارد هستند.

صبور بودن

یک جمله معروف داریم که می‌­گوید: صبر یک فضیلت است. صبر یکی از با ارز‌ش‌­ترین مهارت‌ها است. صبر برای بسیاری از مسائل حیاتی است از جمله می­توان به حفظ دوستی‌ها، روابط عاطفی، دستیابی به اهداف بزرگ و به ثمر نشستن تلاش­‌ها که تنها در یک دوره زمانی طولانی نتیجه می­دهند، اشاره کرد. باید به فرزندان خود بیاموزید که چیزهای خوب در زندگی زمان می‌­برند و همه ­چیز را نمی‌­توان در ماکروویو گذاشت تا به سرعت آماده شود. یادگیری نیاز به صبر و تمرین دارد.

هم دلی داشتن

فرزند شما یاد خواهد گرفت که چگونه با شباهت­‌ها و تفاوت‌­های بین زندگی خود و افرادی که ملاقات می‌­کند، کنار بیاید. آن‌­ها هم­چنین یاد خواهند گرفت که چگونه با این افراد با هر تفاوتی هم­دلی کنند. به عنوان مثال اگر دوست یا خواهر یا برادر کودک به خاطر این­که فرزند شما در حال بازی با یک اسباب بازی خاص است گریه کند، ممکن است کودک شما مکث کند و بگوید: (می­دانم که تو هم دوست داری بازی کنی، ناراحت نباش ما می‌­توانیم به نوبت بازی کنیم). ساده‌­ترین راه برای آموزش هم­دلی به فرزندتان، نشان دادن آن در عمل است. وقتی اغلب به فرزندتان لطف می‌­کنید، او یاد می‌­گیرد که چگونه آن لطف را جبران کند اما حس همدلی در یک شب اتفاق نمی‌­افتد، صبور باشید و با کودک با مدارا رفتار کنید. مهارت اجتماعی فرزندان شما در خانواده‌­ای که با یکدیگر هم­دلی بیشتری دارند، بیشتر نمود پیدا می­کند.

تعیین حدود و مرزبندی برای کودک

دشوارترین مهارتی که نیاز به ظرافت خاصی دارد. با بزرگتر شدن فرزندتان چالش بر انگیزتر هم می‌شود؛ اما علت این مهارت چیست؟ کودک باید بداند که نمی­تواند از سروکول هرکسی که می‌­خواهد بالا برود یا بیش از اندازه به او نزدیک شود. اگر یاد بگیرد که هرکسی برای خود حریم خصوصی و محدوده­‌ای دارد به مرور حریم خصوصی خود را نیز رعایت می‌­کند. کودک نباید به هیچ غریبه­‌ای اجازه دهد که بیش از اندازه به او نزدیک شده یا او را بغل بگیرد.

بازی هایی که مهارت اجتماعی فرزندتان را افزایش می ­دهند

انواع بازی­‌ها می‌­توانند یکی از راه­‌های مناسب و راحتی باشند که مهارت‌های ضروری را به فرزندان خود بیاموزید و در نهایت هم در بازی فرزندتان با کودکان دیگر می‌توانید نمود مهارت اجتماعی فرزند خود را ببینید. برای کودکی که به خوبی نمی‌­تواند صحبت کند، بازی مسابقه­‌ی گویندگی، تعریف خاطره، گفتن داستان، کامل کردن داستان نیمه و بازی معلم شدن را تعیین کنید. برای کودکانی که در کارهای گروهی ضعیف هستند، از بازی­های گروهی، مثل: بازی­های تخته‌­ای، بازی­‌های کارتی دورهمی و یا ورزش­‌های گروهی کمک بگیرید. کاردستی برای کودکان و تشویق آن­ها به درست کردن کاردستی به­ شدت در افزایش خلاقیت آن‌­ها تاثیرگذار است.

هر بازی برای کودک نوعی آموزش است، پس در انتخاب بازی نیز دقت کنید. مهارت­‌های اجتماعی بخشی از هوش هیجانی فرد و راه ورود او به اجتماع و طی کردن مراحل زندگی است پس تمام تلاش خود را به کار ببرید تا کودک امروز شما، بزرگسال موفق آینده باشد.