دوست یابی در مدرسه | دغدغه اصلی کودکان ابتدایی
دوست یابی در مدرسه برای بعضی از کودکان کار سختی است، ما در این مقاله به روش های دوست یابی در مدرسه پرداختیم. برای خواندن کلیلک کنید.
«پسرم مدرسه نمی‌ره!»، «دختر خردسالم تنهایی تو حیاط مدرسه قدم می‌زنه!»، «چرا کودک دبستانی من هیچ دوستی نداره!». نگرانی والدین در مورد کودکان پیش دبستانی خود پایانی ندارد. تنها ماندن کودک در مدرسه یکی از این نگرانی‌ها است که به دلایل مختلف والدین را مضطرب می‌کند. اما چگونه می‌توان این شرایط را تغییر داد؟ والدین چگونه می‌توانند در این موضوع به فرزند خود کمک کنند؟ آیا مدرسه نیز وظیفه‌ای نسبت به تنها بودن کودک دارد؟ در این مطلب، ابتدا از سه دلیل مهم برای عدم توانایی کودک برای دوست یابی در مدرسه صحبت می‌کنیم. در ادامه چند راه حل برای آموزش مفهوم دوست یابی به کودک را نیز ارائه داده و در پایان به سوالات مهم والدین در این مورد پاسخ خواهیم داد. بنابراین با مطالعه‌ی این مطلب، می‌توانید مهارت‌های دوستیابی فرزند خود را تقویت کرده، تنهایی او در مدرسه را برطرف کرده و اوقات شادتری را برای او فراهم کنید. با آریالند همراه باشید.
چرا فرزند من در مدرسه دوستی پیدا نمی‌کند؟
مطمئنا کودک به دلایل مشخصی در مدرسه دوستی نداشته و اوقات خود را به تنهایی سپری می‌کند. والدین وظیفه دارند در قدم اول، ابتدا دلیل تنها ماندن کودک خود را مشخص کنند. آن‌ها به این طریق می‌توانند مفهوم دوست یابی در مدرسه را راحت‌تر برای فرزند خود شرح داده و مهارت‌های اجتماعی او را تقویت کنند. به صورت کلی، دانش‌آموز به دلایل زیر از کمبود مهارت دوستیابی رنج می‌برد:
1.روحیه‌ی حساسی دارد.
بسیاری از کودکان روحیه‌ای حساس و زودرنجی دارند. به همین دلیل، ارتباط گیری با دیگران به یک فرآیند نفس‌گیر برای آن‌ها تبدیل می‌شود. این کودکان باید آموزش ببینند که چگونه احساسات خود را کنترل کرده و از این طریق، یک رابطه‌ی دوستانه‌ی واقعی را تجربه کنند.
2.خجالتی است.
شایع‌ترین دلیل کمبود مهارت دوست یابی در کودکان، خجالتی بودن آن‌هاست. توجه داشته باشید که خجالتی بودن کودک، هرگز به معنای ضعیف بودن او نبوده و نقطه ضعف او محسوب نمی‌شود. در راستای درمان کودک خجالتی می‌توانید فرزند خود را برای حضور در اجتماع ترغیب کرده و از تمرین‌های مکرر برای او استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: با کودک خجالتی خود چگونه رفتار کنیم؟
3.پرخاشگر است.
رابطه‌ی دوستانه در هر رده‌ی سنی، تنها در صورتی دوام پیدا می‌کند که دو طرف، رفتار صمیمانه‌ای با یکدیگر داشته باشند. بر همین اساس، اگر کودک رفتار پرخاشگرانه‌ای داشته باشد، برای دوست یابی در مدرسه نیز با مشکل مواجه خواهد شد. متخصصان باور دارند، رفتار پرخاشگرانه‌ی کودک به دلیل انواع اضطراب بروز می‌کند. در واقع کودک در سنین خردسالی، روزانه با پدید‌ه‌های جدیدی برخورد می‌کند که همین امر موجب افزایش اضطراب او نیز می‌شود. البته توجه داشته باشید که احساس پرخاشگرانه‌ی او با بزرگتر شدن، بهبود می‌یابد. اما توصیه می‌شود برای بهبود روابط فرزندتان، شیوه‌ی مدیریت خشم و اجتناب از رفتار تهاجمی را نیز به فرزند خود آموزش دهید.
چه زمانی می‌توان مفهوم دوستی را برای فرزند خود شرح داد؟
دوست یابی در مدرسه یکی از مهم‌ترین مهارت‌های زندگی است. همچنین والدین وظیفه دارند این مهارت را به فرزند خود آموزش دهند. اما مناسب‌ترین سن برای این آموزش‌ها چه زمانی است؟ روانشناسان توصیه می‌کنند، مفهوم دوستی و مهارت دوستیابی را چندین ماه پیش از ورود به مدرسه برای کودک خود شرح دهید. این فرآیند باید تا چند ماه پس از آغاز سال تحصیلی نیز ادامه پیدا کند. توجه داشته باشید که سازگار شدن با محیط ناآشنا برای کودکان استرس‌زا بوده و ممکن است به سلامت روانی آن‌ها آسیب وارد کند. بنابراین توصیه می‌شود، اگر کودک به تازگی مدرسه‌ی خود را عوض کرده‌است، مهارت‌های دوست یابی در مدرسه را برای بار دیگر به او یادآوری کنید. همچنین بهتر است، روزهای ابتدایی در کنار فرزند خردسال خود حضور داشته و به او برای یافتن دوست جدید کمک کنید.
چه کسانی در مدرسه می‌توانند مراحل دوست یابی را برای دانش‌آموزان ساده‌تر کنند؟
به جرات می‌توان گفت والدین، معلمان، مسئولین و مشاوران مدرسه وظیفه دارند که مهارت‌های دوست یابی در مدرسه را به کودکان آموزش دهند. چنانچه هرکدام از این افراد از این کار سر باز بزنند، احساس تنهایی روان کودک را مورد حمله قرار خواهد داد.
از چه روش می‌توان مفهوم دوست یابی را به فرزند خود آموزش داد؟
کودک بیشتر زمان خود را در کنار خانواده و والدینش سپری می‌کند. به همین دلیل می‌توان گفت، خانواده موثرترین نقش را برای تقویت مهارت‌های دوستیابی کودک بر عهده دارند. چنانچه فرزند شما نیز برای دوست یابی در مدرسه به مشکل برمی‌خورد، می‌توانید اقدامات زیر را برای او انجام دهید.
1.در منزل برای کودک خود محیط دوستانه‌ای مهیا کنید.
خانواده اولین اجتماعی است که کودک، بودن در آن را تجربه می‌کند. اگر کودک در محیط دوستانه پرورش یابد، خود به خود مهارت‌های دوست یابی را نیز آموزش خواهد دید. به عبارت دیگر، اگر پدر، مادر و فرزندان رابطه‌ی مناسبی با یکدیگر نداشته باشند، کودک نیز از کمبود مهارت‌های دوست یابی در مدرسه رنج خواهد برد. اگر قصد دارید، فضای صمیمی و دوستانه‌ای را در خانواده‌ی خود پدید بیاورید، از انواع بازی‌های دورهمی غافل نشوید. انواع بازی‌های فکری مانند بازی‌های رومیزی، ساختنی و بازی‌های کارتی دورهمی گزینه‌ی مناسبی برای ایجاد صمیمیت خانوادگی خواهد بود. برای مثال، «بازی فکری بگیر ببند Bandida» برای افراد 6 الی 99 ساله طراحی شده و اوقات مفرحی را برای تمام اعضای خانواده فراهم می‌کند. برای این بازی تیمی باید به دو گروه تقسیم شوید. یک گروه وظیفه دارد به زندانی به نام «بندیدا» برای فرار کمک کرده و گروه دیگر باید او را متوقف کنند. در صورت وجود گروه سوم نیز می‌توانید «بندیدا» را به «بندیدو» برسانید تا با یکدیگر فرار کنند. از محتویات این بازی فکری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- 10 کارت ابزار
- 2 کارت هشدار
- یک کارت نردبان
- دو کارت ویژه شخصیت‌ها
- دفترچه راهنما
2.کودک خود را در موقعیت‌های اجتماعی گوناگون قرار دهید.
بهترین کلاس برای آموزش مهارت‌های دوست یابی در مدرسه، حضور در اجتماع است. والدین می‌توانند به همراه فرزند خود در وقایع اجتماعی شرکت کرده و مهارت‌های مهم زندگی را به او آموزش دهند. از اجتماعات مناسب برای کودکان پیش دبستانی می‌توان به گردش، تفریح، سینما رفتن و... اشاره کرد. با این اوصاف از این به بعد، به صورت خانوادگی برای خرید اسباب بازی به فروشگاه مراجعه کرده و اینگونه شانس دوست یابی در مدرسه را برای فرزند خود افزایش دهید.
3.کودک خود را برای انجام بازی‌های جمعی ترغیب کنید.
روانشناسان از دنیای بازی و اسباب بازی برای درمان انواع اختلالات رفتاری در کودکان استفاده می‌کنند. به به عبارت دیگر، بازی کردن به کودکان کمک می‌کند تا با دیگران به بهترین نحو تعامل برقرار کنند. به همین دلیل، بازی‌های جمعی نیز بهترین فضا برای تقویت مهارت دوست یابی در مدرسه‌ی کودک محسوب می‌شود. اکثر بازی‌های دسته‌جمعی به صورت رقابتی برگزار می‌شود. بنابراین اگر کودک در تیم برنده شود، اعتماد به نفس خود را افزایش داده و خجالتی بودن خود را کنار می‌گذارد. همچنین در صورتی که کودک احساس باخت را تجربه کند، شیوه‌ی کنترل خشم را نیز آموزش خواهد دید.
4.روابط دوستانه را برای فرزند خود الگوسازی کنید.
پدر و مادر مهم‌ترین الگوهای کودکان در زندگی خواهند بود. بنابراین توصیه می‌شود، به عنوان والدین کودک به نوع ارتباط خود با دیگران توجه کنید. به این ترتیب، کودک نیز از رفتار و گفتار شما الگو گرفته و مهارت دوست یابی در مدرسه را آموزش می‌بیند.
5.شروع ارتباط دوستانه با دیگران را به فرزند خود آموزش دهید.
معمولا برقراری اولین ارتباط برای دوست یابی در مدرسه از اهمیت زیادی برخوردار است. چنانچه کودک اولین گام برای ایجاد رابطه‌ی دوستانه را به درستی طی کند، رابطه‌ی با دوام‌تری را تجربه خواهد کرد. بنابراین عواملی که در اولین برخورد با دیگران مهم است را به فرزند خود آموزش دهید. از این عوامل می‌توان به صحبت کردن در مورد علایق، هنر گوش دادن فعال و... اشاره کرد.
مهارت گذشت کردن را به فرزند خود بیاموزید.
شاید شما هم شنیده باشید که می‌گویند: «نگه داشتن دوست از پیدا کردن آن سخت‌تر است.» بر اساس این عبارت توصیه می‌شود که مهارت گذشتن از اشتباهات دیگران را به کودک خود آموزش دهید. زیرا احتمالا کودک در روابط دوستانه‌ی خود با اختلافات متعددی مواجه خواهد شد. اگر کودک بتواند به درستی احساسات خود را کنترل کند، می‌تواند از اشتباهات دیگران نیز گذر کرده و روابط خود را بهبود ببخشد. فراموش نکنید که دوستی‌های عمیق از دل اختلافات بیرون می‌آیند.
6.مفهوم عذرخواهی و جبران کردن را برای فرزند خود تشریح کنید.
عذرخواهی کردن، از اصول اساسی برای دوست یابی در مدرسه است که به کودک کمک می‌کند تا از روابط خود در مقابل اشتباهات محافظت کند. اگر کودک بتواند با آغوش باز اشتباهات خود را قبول کند، می‌تواند با عذرخواهی کردن خطای خود را نیز جبران کند.
به نظر شما این راهکارها برای شما مفید بوده‌است؟
مهارت‌های دوست یابی در مدرسه نیز مانند دیگر مهارت‌های مهم زندگی به آموزش نیاز دارد. در این راه، پرسنل مدرسه به اندازه‌ی والدین دخیل هستند. در این مطلب، راهکارهای مهم برای آموزش مهارت دوست یابی به کودکان را شرح دادیم. به نظر شما، آیا این راهکارها موثر هستند؟ آیا کودک شما می‌تواند با این آموزش‌ها بر مشکلات اجتماعی خود غلبه کرده و به یک رابطه‌ی دوستانه وارد شود؟ با ارسال نظرات خود می‌توانید به دیگر دوستان آریالندی کمک کرده و در کنار هم، نسلی شاد و پرنشاط پرورش دهیم. از اینکه با ما همراه بودید، متشکریم!
