آموزش اعداد به کودکان پیش دبستانی

به نظر شما از چه سنی می‌توان مفاهیم ریاضی را به کودکان آموزش داد؟ اصلا آموزش ریاضی چه نقشی در رشد کودکان دارد؟ کودک شما نیز در هنگام یاد گرفتن ریاضی بی‌حوصله و کم‌انرژی می‌شود؟ بنابراین به نظر شما بهترین روش برای آموزش اعداد به کودک پیش‌دبستانی چیست؟ پاسخ همه این سوالات در مقاله پیش‌رو خواهد آمد.

در این مطلب اهمیت یادگیری اعداد در سنین کودکی را شرح می‌دهیم. همچنین بیان می‌کنیم که بهتر است از چه سنی آموزش اعداد به کودکان را آغاز کنید. در ادامه نیز بهترین روش‌های آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی را معرفی می‌کنیم. نکته جالب آن است که به شما انواع بازی‌های آموزشی و ساده را نیز برای تمرین ریاضی پیشنهاد خواهیم داد. شما می‌توانید با استفاده از این بازی‌ها، یادگیری ریاضی را به یک فعالیت سرگرم‌کننده و جذاب برای کودک خود تبدیل کنید. بنابراین تا پایان با ما همراه باشید.

اهمیت آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی در چیست؟

یکی از جدیدترین مباحث مورد توجه والدین، اهمیت آموزش ریاضی در رشد ذهنی کودکان است. مفاهیم ریاضی همواره ذهن و مغز شخص را به چالش می‌کشند. انجام این چالش‌ها در سنین کودکی نیز موجب رشد سلول‌های مغز شده و قدرت ذهنی کودک را افزایش می‌دهد. تحقیقات علمی نیز ثابت کرده‌اند، کودکانی که از سنین خردسالی آموزش اعداد را آغاز کرده‌اند و اکثرا بازی‌های فکری انجام می‌دهند، بسیار خلاق‌تر و موفق‌تر از دیگر کودکان هستند.

جالب است بدانید حتی آموزش ساده اعداد ریاضی نیز توانایی زیادی در افزایش قدرت ذهنی کودکان داشته و ذهن آن‌ها را برای محاسبات ساده ریاضی مانند تفریق، جمع، ضرب و... آماده‌تر می‌کند. بنابراین توصیه می‌کنیم از آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی خود غافل نشوید.

از چه سنی می‌توان آموزش ریاضی را آغاز کرد؟

اکثر والدین از زمان تولد تا نوجوانی فرزند خود، راهی که او باید برای رسیدن به آینده‌ای درخشان سپری کند را در ذهن خود مرور می‌کنند. شما چطور؟ آیا تاکنون در مورد اهمیت آموزش مفاهیم گوناگون به کودکان خود فکر کرده‌اید؟ آیا علاقه‌مند هستید که کودک شما نیز در دوران تحصیل مسائل ریاضی را به راحتی درک کند؟ اگر جوابتان مثبت است، پیشنهاد می‌کنیم آموزش اعداد به کودک خود را از دوران کودکی آغاز کنید. در نظر داشته باشید که آموزش اعداد به کودکان باید در زمان مناسب انجام شود تا اشتیاق کودکان به این مفاهیم ماندگار بوده و آن‌ها را به علم ریاضی علاقه‌مند کند.

اما چه زمانی برای آموزش ریاضی به کودکان مناسب‌تر است؟ کارشناسان توصیه می‌کنند آموزش اعداد به کودکان را از پیش یک سالگی آغاز کنید. البته بهتر است در این دوران کودک را تنها به صورت غیرمستقیم با اعداد آشنا کرد. به این ترتیب اعداد به راحتی در ذهن آن‌ها قرار می‌گیرد. در یک سالگی نیز می‌توانید با استفاده از هنر، موسیقی و شعر نام اعداد را به او آموزش دهید.

توجه داشته باشید که در سن یک سالگی کودک هیچگونه ایده‌ای نسبت به مفاهیم ریاضی ندارد و تنها حرکات و کلمات شما را تکرار می‌کند. البته نباید به اشتباه تصور کنید که آموزش ریاضی به کودکان یک ساله اهمیت نداشته و نقش مهمی در رشد مهارت‌های او ایفا نمی‌کند. چنانچه آموزش اعداد به کودکان را از سنین یک سالگی آغاز کنید، در سال‌های آینده ذهن کودک آمادگی بیشتری برای یادگیری مفاهیم ریاضی خواهد داشت.

در سن دو سالگی کودک به راحتی ارتباط میان اعداد و اشیا را درک خواهد کرد. برای مثال کودکان دو ساله درک می‌کنند که دو عدد سیب بیشتر از یک عدد سیب است. شما می‌توانید آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی را به صورت جدی از سن 4 سالگی آغاز کرده و دیگر مفاهیم ریاضی، مانند بزرگتر و کوچکتر را به او بیاموزید. در قسمت بعدی انواع روش‌های آموزش اعداد به کودکان پیش دبستانی را معرفی خواهیم کرد.

انواع روش‌های آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی کدامند؟

همانطور که بیان کردیم ذهن کودکان از سن 4 سالگی تا شروع دوره پیش‌دبستانی آماده یادگیری مفاهیم ریاضی هستند. آن‌ها در این سنین می‌توانند به راحتی با شمارش اعداد، نمادهای عددی و نام آن‌ها آشنا شده و از آن‌ها در زندگی روزمره استفاده کنند. به صورت کلی چهار روش آموزشی برای مفاهیم ریاضی در سنین خردسالی وجود دارد:

• آموزش بصری: در این سنین می‌توان از طریق نمایش دادن اعداد و شمارش آن‌ها، نام اعداد را به کودک آموزش داد.
• آموزش جسمانی: در این روش از رابطه کودک با اشیا پیرامونش استفاده می‌شود. مانند ساختن یک سازه با لگویی که ده مکعب دارد.
• آموزش شنوایی: در این روش از هنرهای شنیداری همچون موسیقی، سرود، شعر و... برای آموزش اعداد استفاده می‌شود.
• آموزش سوالی: در این روش از کودک سوالاتی پرسیده می‌شود که جواب آن‌ها به راحتی با شمارش اعداد پیدا می‌شود. برای مثال از کودک خود بپرسید، تو چند تا انگشت داری؟ کودک برای پاسخ دادن به این سوال، مجبور است از یک تا ده را با انگشتان خود بشمارد.

صرف نظر از روش آموزشی که انتخاب می‌کنید، توجه داشته باشید که مفاهیم ریاضی باید در قالب وقایع زندگی روزمره به کودک آموزش داده شود. بنابراین به عنوان والدین سعی کنید ریاضی را به صورت زنده و فعال در زندگی روزانه خود قرار دهید. شمارش، اشکال هندسی، رابطه ریاضی با اشیا و... همگی در زندگی ما حضور دارند. از آن‌ها استفاده کنید و مفاهیم ریاضی را به راحتی به کودکان خود آموزش دهید.

چگونه اعداد را به کودکان پیش‌دبستانی آموزش دهیم؟

در این بخش مراحل آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی را معرفی خواهیم کرد. شما با انجام این گام‌ها آموزش اعداد به کودک خود را آغاز کرده و سپس مرحله تمرین اعداد را نیز آغاز کنید. گام‌های آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی به شرح زیر هستند:

1. آموزش شمارش اعداد

اکنون که کودک شما به صورت کامل با ظاهر اعداد آشنا شد و ترتیب آن‌ها را آموخت، به مرحله پایانی آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی می‌رسیم. در این مرحله کودک باید مفهوم اعداد را نیز درک کند. بنابراین ابتدا از کودک خود بخواهید که شمارش اعداد را از یک عدد به غیر از یک آغاز کند. سپس مفهوم اعداد را با استفاده از اشیاء تمرین کنید. به این صورت که اشیاء مناسبی را در اختیار کودک خود قرار دهید و از او بخواهید آن‌ها را به صورت پنج‌تایی، ده‌تایی و… گروه‌بندی کند. همچنین توصیه می‌شود در این مرحله گام‌های عددی را نیز به او آموزش دهید. مثلا از او بخواهید که یک دسته ۵ تایی مداد را درست کرده و سپس تا دو عدد بعد از آن (هفت‌تایی) را نیز به نمایش بگذارد. در کنار این روش‌ها، می‌توانید از «بازی فکری جدول هوش اعداد کفشدوزک» نیز بهره گرفته و ترتیب اعداد را به فرزند خود آموزش دهید. این جورچین هوشمندانه از یک مربع پلاستیکی 11*11 سانتی متری تشکیل شده که 15 مربع شماره‌دار درون آن قرار گرفته است. به این ترتیب جای یک مربع در صفحه بازی خالی بوده و قطعات قابلیت جا به جا شدن دارند. کودک باید با هوش خود اعداد را بر اساس شماره مرتب کرده و پازل را تکمیل کند. جدول هوش اعداد کفشدوزک در 5 رنگ سبز روشن، زرد صورتی، آبی تیره و سبز آبی در دسترس بوده و برای کودکان بالای 7 تا 10 سال مناسب خواهد بود.

2. معرفی اعداد

در این مرحله آموزش اعداد به صورت جدی آغاز می‌شود. ابتدا اعداد را به صورت جداگانه بر روی تکه‌های کاغذ یادداشت کنید. سپس هر عدد را بالا آورده و شماره آن را با صدای بلند بخوانید. توجه داشته باشید که در این مرحله باید ترتیب اعداد حفظ شود. شما می‌توانید در این مرحله از فلش‌ کارت‌های ریاضی که در بازار موجود است نیز استفاده کنید. در پایان از کودک خود بخواهید که یک شماره را از انبوه کاغذها انتخاب کرده و نام آن را با صدای بلند و همراه شما تکرار کند.

3. صحبت‌کردن در مورد شماره‌ها

در این مرحله شما باید زمان مناسبی را به هر کدام از اعداد اختصاص داده و در مورد آن با کودک خود صحبت کنید. اما چگونه می‌توان در مورد اعداد با کودکان صحبت کرد؟ برای این کار کافی است مفهوم هر عدد را با اشاره به اشیا، انگشتان و… به کودک آموزش دهید. سعی کنید تمام اعداد را به نوبت برای کودک خود تشریح کنید. توصیه می‌شود تنها زمانی به سراغ عدد بعدی بروید که از تسلط کودک خود بر اعداد قبلی مطمئن شده‌باشید.علاوه بر فلش کارت‌های ریاضی، استفاده از اسباب بازی‌هایی همچون پازل آموزشی نیز شرایط مناسب برای آموزش اعداد به کودک را فراهم می‌کند. از این محصولات می‌توان به «بازی آموزشی پازل بزرگ حروف الفبا فارسی فومی راشین به همراه اعداد و اشکال» اشاره کرد. این وسیله کمک آموزشی شامل تعدادی قطعات فومی پازل بوده که کودک با استفاده از آن، می‌تواند به صورت عملی با اعداد و ویژگی‌های آن آشنا شود. استفاده از این محصول برای کودکان بالای 6 سال مناسب بوده و توانایی خواندن و نوشتن را در آنها تقویت می‌کند.

4. آموزش اعداد به همراه تصاویر

یکی از کاربردی‌ترین روش‌های آموزش مفاهیم به کودکان، استفاده از قوه تخیل کودک است. پس از انواع ابزار نقاشی و اسباب‌بازی استفاده کرده و زمانی که در مورد اعداد صحبت می‌کنید، یک عدد که نمایش‌دهنده آن باشد را به کودک خود نشان دهید. یکی از موثرترین راه‌های آموزش ریاضی به کودکان نیز استفاده از تکنیک نقاشی با اعداد است.

شما می‌توانید به راحتی عبارت «نقاشی با اعداد انگلیسی یا فارسی» را سرچ کرده و ایده‌های نقاشی با این اعداد را یاد بگیرید. سپس این تکنیک‌ها را برای کودک خود اجرا کنید. همچنین می‌توانید از وسایلی که حس لامسه کودک را نیز درگیر می‌کند نیز برای تجسم بخشیدن به اعداد استفاده کنید. برای مثال می‌توانید از لوبیا، مداد و… برای این کار استفاده کنید. همچنین «بازی آموزشی چیدمان علی کوچولو» با استوانه‌های چوبی خود، وسیله ایده آلی برای آموزش تصویری اعداد به کودکان به شمار می‌رود. این محصول برای کودکان بالای 3 سال طراحی شده و استراتژی خود را از بازی مشهور «مونته سوری» الهام گرفته است. شما می‌توانید با استفاده از این مجموعه، مفاهیم ابتدایی همچون شمارش، ترتیب بندی، رنگ و اندازه را به فرزند خود آموزش دهید. از جزییات این اسباب بازی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

●       یک صفحه چوبی

●       25 استوانه چوبی در 5 رنگ و 5 اندازه متفاوت

5. آموزش نحوه نگارش اعداد

در این مرحله به کودک خود نحوه نگارش اعداد را آموزش دهید. این مرحله یکی از مهم‌ترین مراحل آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی محسوب می‌شود، زیرا انجام درست آن به نقش بستن اعداد در ذهن کودک کمک شایانی می‌کند. همچنین چون فرآیند نوشتن برای کودکان یک فعالیت حوصله‌سربر محسوب می‌شود، توصیه می‌کنیم از شیوه داستان‌پردازی برای این مرحله استفاده کنید. مثلا برای هر عدد یک داستان بگویید که شکل ظاهری آن را به درستی توضیح می‌دهد. برای مثال عدد یک همیشه بدنی لاغر و صاف دارد. به این ترتیب مرحله نوشتن اعداد را برای کودک خود به یک بازی خلاقانه و سرگرم‌کننده تبدیل خواهید کرد.

6. آموزش ترتیب اعداد

آموزش ترتیب اعداد نقش مهمی در پرورش ذهن ریاضی کودکان دارد. توصیه می‌کنیم برای این مرحله، اعداد را به ترتیب از سمت چپ به سمت راست روی یک خط بنویسید. سپس با استفاده از اشیا مختلف مانند لوبیا، مداد و... زیاد شدن آن‌ها را به نمایش بگذارید. در ادامه می‌توانید از کودک خود بخواهید فلش کارت اعداد را به ترتیب چیده و نام آن‌ها را بگوید. همچنین توصیه می‌کنیم پس از هر بار آموزش ترتیب اعداد، آن‌ها را به عمد اشتباه در کنار هم قرار دهید و از کودک خود بخواهید ترتیب آن‌ها را اصلاح کند.

7. آموزش مفهوم اعداد

اکنون که کودک شما به صورت کامل با ظاهر اعداد آشنا شد و ترتیب آن‌ها را آموخت، به مرحله پایانی آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی می‌رسیم. در این مرحله کودک باید مفهوم اعداد را نیز درک کند. بنابراین ابتدا از کودک خود بخواهید که شمارش اعداد را از یک عدد به غیر از یک آغاز کند. سپس مفهوم اعداد را با استفاده از اشیاء تمرین کنید. به این صورت که اشیاء مناسبی را در اختیار کودک خود قرار دهید و از او بخواهید آن‌ها را به صورت پنج‌تایی، ده‌تایی و… گروه‌بندی کند. همچنین توصیه می‌شود در این مرحله گام‌های عددی را نیز به او آموزش دهید. مثلا از او بخواهید که یک دسته ۵ تایی مداد را درست کرده و سپس تا دو عدد بعد از آن (هفت‌تایی) را نیز به نمایش بگذارد. در کنار این روش‌ها، می‌توانید از «بازی فکری جدول هوش اعداد کفشدوزک» نیز بهره گرفته و ترتیب اعداد را به فرزند خود آموزش دهید. این جورچین هوشمندانه از یک مربع پلاستیکی 11*11 سانتی متری تشکیل شده که 15 مربع شماره‌دار درون آن قرار گرفته است. به این ترتیب جای یک مربع در صفحه بازی خالی بوده و قطعات قابلیت جا به جا شدن دارند. کودک باید با هوش خود اعداد را بر اساس شماره مرتب کرده و پازل را تکمیل کند. جدول هوش اعداد کفشدوزک در 5 رنگ سبز روشن، زرد صورتی، آبی تیره و سبز آبی در دسترس بوده و برای کودکان بالای 7 تا 10 سال مناسب خواهد بود.

روش‌های تمرین اعداد با کودکان پیش‌دبستانی کدام است؟

پس از آن که به صورت کامل اعداد را به کودکان پیش‌دبستانی آموزش دادید، نوبت به تمرین آن‌ها می‌رسد. برای انجام این مرحله می‌توانید از انواع اسباب‌بازی آموزشی مانند پازل، لگو، اتلو و جورچین و... استفاده کرده و مفهوم اعداد را در ذهن کودک خود نهادینه کنید. به این ترتیب مفاهیم ریاضی بخشی از زندگی روزمره کودک شده و ذهن او را برای آشنایی با محاسبات ریاضی نیز آماده خواهید کرد. در ادامه برخی از بهترین روش‌های تمرین اعداد را ارائه خواهیم داد.

بازی‌ و ریاضی

زمانی که مفاهیم اصلی ریاضی را به کودک خود آموزش دادید، اعداد را وارد دنیای بازی او کنید. برای مثال شما می‌توانید اسباب‌بازی لگو را در اختیار کودک خود قرار داده و از او بخواهید برجی 5 طبقه با آن بسازد. سپس در هنگام ساخت هر طبقه از این برج، عدد همان طبقه را تکرار کنید.

نقاشی و ریاضی

کودکان در سنین خردسالی عاشق نقاشی‌کشیدن هستند. با استفاده از نقاشی می‌توان بستر مناسبی برای تمرین اعداد مهیا کرد. شما می‌توانید از کودک خود بخواهید تا در هنگام نقاشی اشیایی که ترسیم کرده‌است را بشمارد. یا با استفاده از شکل اعداد، حیوان جدیدی خلق کند. همچنین با استفاده از رنگ انگشتی برای کودکان، می‌توان شمارش انگشتان را برای آن‌ها به کاری سرگرم‌کننده تبدیل کنید. به این ترتیب از کودک خود بخواهید دست خود را به رنگ آغشته کرده و بر روی کاغذ بگذارد. سپس تعداد انگشت‌های تصویر و اجزا آن را بشمارد. او هم چنین می‌تواند با دوباره قرار دادن انگشتان رنگی خود به تعداد انگشتان تصویر اضافه کرده و مفهوم جمع را یاد بگیرد.چنانچه برای استفاده از رنگ انگشتی نگران سلامت کودک خود هستید، می‌توانید با خیال راحت از «رنگ انگشتی 6 رنگ آریا با رول و ابزار مدل تیوپی» استفاده کنید. این محصول از مواد اولیه کاملا خوراکی و بهداشتی تهیه شده و استفاده از آن، سلامت کودک را مورد تهدید قرار نمی‌دهد. همچنین خاصیت کرمی آن و بسته بندی تیوپی آن، از کثیفی و اسراف محصول جلوگیری می‌کند. علاوه بر این، قابلیت شستشوی آسان این محصول سبب می‌شود برای پاک کردن آن از سطوح مختلف دچار دردسر نشوید. لکه‌های رنگ انگشتی آریا تنها با یک دستمال مرطوب از بین رفته و هیچ ردی از خود به جای نمی‌گذارد.

تمرین با موسیقی

اکثر آهنگ‌های کودکانه، ریتم مناسبی برای آموزش در اختیار شما قرار می‌دهند. شما می‌توانید با استفاده از ریتم‌های محبوب کودک خود، ترتیب اعداد را تکرار کنید. ریتم باعث می‌شود تا اعداد و دیگر مفاهیم ابتدایی به مدت طولانی‌تری در ذهن کودک باقی بماند. به این ترتیب فزرند شما می‌تواند نام اعداد، ترتیب آن‌ها و... را به راحتی به خاطر بسپارد.

استفاده از کتاب‌های مصور

در حال حاضر ناشران کودک، کتاب‌های زیادی در حوزه آموزشی منتشر می‌کنند. شما می‌توانید از این منابع مکتوب برای تمرین ریاضی کودکان خود استفاده کنید.

طرح‌کردن سوال

در طول روز مرتبا از کودک خود سوالاتی مربوط به اعداد بپرسید. بهتر است این سوالات مرتبط با زندگی روزمره و وقایع اطراف او باشد. مثلا از او سوال کنید چند عدد بشقاب روی میز است؟ یا امروز دوست دارد چند عدد شکلات بخورد؟

تاکید بر مفهوم تعداد

بازی‌هایی را برای کودک خود انتخاب کنید که ارتباط میان اعداد و کمیت آن را به او بیاموزد. برای مثال از کودک خود بخواهید تعداد لوبیاها را بشمارد. سپس تعداد مشخصی لوبیا به آن اضافه یا از آن کم کند. در پایان از او بپرسید اکنون چند لوبیا دارد؟ این عدد از تعداد لوبیا‌هایی که در ابتدا در اختیار داشت، بیشتر است یا کمتر؟

آموزش مقایسه‌کردن اعداد

بهتر است پس از آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی، مفهوم بزرگتر و کوچکتر بودن اعداد را نیز به آن‌ها آموزش دهید. بنابراین برای کودک خود ارزش اعداد را توضیح داده و به آن‌ها بیاموزید که آن‌ها را با یکدیگر مقایسه کنند. برای این کار می‌توانید از اشیایی مانند قند، شکلات و... استفاده کنید. سپس دو گروه درست کنید و در هر کدام تعداد مشخصی از آن شی قرار دهید. در پایان از کودک خود بخواهید که کدام گروه اعضای بیشتری دارد.

خرید اینترنتی اسباب‌بازی‌های آموزشی

امروزه تولیدکنندگان لوازم تحریر و اسباب‌بازی، آموزش انواع مفاهیم اولیه مانند ریاضی را برای والدین آسان‌تر کرده‌اند. شما می‌توانید با تهیه‌ انواع اسباب‌بازی ‌آموزشی، مفاهیم را به صورت اصولی به کودک خود آموزش دهید.

شما می‌توانید با مراجعه به فروشگاه اینترنتی آریالند علاوه بر خرید انواع لوازم تحریر و مداد رنگی آریا، انواع اسباب‌بازی‌های آموزشی را نیز برای فرزند خود خریداری کنید. همچنین در کنار این محصولات می‌توانید از رنگ انگشتی آریا و خمیر بازی آریا نیز استفاده کرده و مفاهیم ریاضی را در قالب بازی به کودکان خود آموزش دهید. با خرید از آریالند کالای منتخب خود را به صورت غیرحضوری و درب منزل دریافت خواهید کرد.

جمع‌بندی

در این مقاله از اهمیت آموزش اعداد به کودکان پیش‌دبستانی صحبت کردیم. همچنین بهترین زمان آموزش ریاضی به کودکان را نیز پیشنهاد دادیم. در ادامه از روش‌های آموزش ریاضی به کودکان نیز یاد کردیم. همچنین پس از مطالعه این مطلب می‌توانید با انجام مراحلی اصولی نام، شکل ظاهری و مفهوم اعداد را به کودک خود آموزش دهید. چنانچه ایده جدیدی برای آموزش اعداد به کودکان دارید، می‌توانید آن‌ها را در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید. منتظر شنیدن نظرات و پیشنهادات شما دوستان آریالندی هستیم. از این که تا پایان با ما همراه بودید، متشکریم.