بهترین ورزش متناسب با سن کودک کدام است؟

ورزش‌کردن برای تمام سنین مانند یک نیاز طبیعی برای بدن به شمار می‌رود. نیازی که مثل غذا خوردن، خوابیدن، پوشیدن و … است. ورزش صرفا محدود به گروه‌های سنی خاصی نیست و از همان سال‌های ابتدایی زندگی باید آن را جدی گرفت. در سال‌های اخیر، اهمیت ورزش برای کودکان از نظر علمی و تحقیقاتی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در این زمان، آگاهی‌بخشی به مردم و ترغیب آنان به ورزش و آموزش به کودکان بسیار افزایش‌یافته است. حال که بر اثر بی‌تحرکی و چاقی، بیماری‌های زمینه‌ای و البته مشکلات روحی برای جامعه مشکل‌ساز شده، اهمیت ورزش بیشتر خود را نشان داده است. از آنجا که ورزش نامناسب می‌تواند برای کودکان و والدینشان مشکل‌ساز باشد و حتی روی رشد کودک تأثیر منفی بگذارد، قصد داریم در این مقاله به معرفی بهترین ورزش متناسب با سن کودک بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید. 

چرا ورزش‌کردن متناسب با سن کودکان مهم است؟

امروزه امکان ندارد شخصی بتواند اهمیت ورزش برای کودکان را انکار کند. همواره همه افراد جامعه، گرچه ورزش نکنند و حتی به ورزش‌کردن علاقه نشان ندهند، حتماً از اهمیت ورزش‌کردن آگاهی دارند. از آنجایی‌که کودکان در حال‌ رشد هستند، ورزش‌کردن برای کودکان بسیار اهمیت دارد. ورزش برای رشد کودک، در تمامی زمینه‌های جسمی، اخلاقی، عاطفی، اجتماعی و شناختی کمک‌کننده و مؤثر است. ورزش کردن می‌تواند استقامت و قدرت کودک را تقویت کند. از تأثیرات دیگر ورزش در کودک می‌توان به بهبود قدرت تفکر، نظم و انضباط، عزت‌نفس، اعتمادبه‌نفس و قدرت تشخیص درست از غلط، اشاره کرد. ورزش‌کردن برای کودکان بسیار لازم است. با این وجود، والدین باید توجه داشته باشند که ورزش متناسب با سن کودک را برای او در نظر بگیرند. اگر ورزشی برای کودکی مناسب نباشد، می‌تواند بر روی رشد او تأثیر منفی داشته باشد.

مشکلاتی که بر اثر ورزش نکردن و کم‌تحرکی پیدا می‌شوند

در عصر حاضر، معمولاً کودکان، نوجوانان و گاهی بزرگ‌سالان، وقت زیادی را برای تلویزیون دیدن و بازی‌های رایانه‌ای صرف می‌کنند. صرف وقت برای این کارها مصداق بارز عدم تحرک و بی‌عملی محسوب می‌شود. در بسیاری از موارد دیده می‌شود کودکان ساعت‌های متمادی جلوی تلویزیون و یا رایانه می‌نشینند و کار دیگری انجام نمی‌دهند. در نوجوانان نیز، تلفن همراه و کنسول‌های بازی به این موارد اضافه می‌شوند. پدرها و مادرها برای جلوگیری از این کم‌تحرکی می‌توانند برای استفاده از وسایل رایانه‌ای، تلویزیون و تبلت و تلفن همراه محدودیت ایجاد کنند. باید توجه داشت که استفاده از این وسایل می‌تواند به فعالیت بدنی و همچنین خواب کودک آسیب بزند. برای جلوگیری از کم‌تحرکی کودکان، موارد زیر را حتماً رعایت کنید.

• زمان مشاهده تلویزیون را باید برای کودکان، به‌خصوص کودکان زیر ۵ سال، به یک ساعت و کمتر کاهش داد.
• تنها اجازه بدهید که کودکان برنامه‌های مناسب سن خود را ببینند.
• یکی از روش‌های مؤثر، خاموش‌کردن تلویزیون در هنگام غذا خوردن است.
• نکته دیگری که خانواده‌ها حتماً باید به آن توجه کنند این است که رایانه، کنسول بازی و تلویزیون نباید در اتاق کودکان قرار داده شود.

بیشتر بخوانید: تأثیرات مثبت کارتون‌ بر رشد کودک

نقش خانواده در فعالیت بدنی و ورزش کردن کودکان

تشکیل یک سبک زندگی مناسب برای کودکان نقشی است که خانواده‌ها باید ایفا کنند. این سبک زندگی شامل برنامه‌ریزی برای فعالیت، ورزش متناسب با سن کودکان و برنامه غذایی مناسب است. نکاتی وجود دارد که نقش خانواده را در این زمینه‌ها بسیار بهتر نشان می‌دهد که به برخی از آن‌ها می‌پردازیم:

• والدین نباید کودکشان را از فعالیت‌های بدنی و ورزشی که به آن علاقه دارند و مناسب آن‌ها است، منع کنند.
• بسیار خوب می‌شود اگر پدرها و مادرها نیز در بخشی از فعالیت روزانه با کودک خود همراه شوند. در این حالت، کودک متوجه اهمیت عمل خود می‌شود و بسیار دلگرم‌تر خواهد شد.
• هر چه پدر و مادر در خانه و یا خارج از خانه، بی‌میل به فعالیت و کم انرژی باشند و در کل سبک زندگی مناسبی نداشته باشند، فرزندان نیز به سمت بی فعالیتی و سبک زندگی والدین خود حرکت می‌کنند.
• لازم است که یک خانواده در بیشتر فعالیت‌ها، اعم از کارهای منزل، خرید و… کنار یکدیگر باشند و محیط خانه را شاد و باطراوت نگه‌دارند.

بیشتر بخوانید:چیکار کنم فرزندم باهوش شه؟

کودکان چقدر باید ورزش کنند؟

همواره تمام افراد بر ضرورت ورزش‌کردن کودکان آگاهی دارند، اما سؤالی که ممکن است پیش بیاید این است که زمان ورزش‌کردن کودکان چقدر باید باشد؟ پدرها و مادرها باید مطمئن شوند که کودکانشان، به‌اندازه کافی فعالیت بدنی داشته باشند. این زمان برای کودکان به صورت میانگین یک ساعت یا همان ۶۰ دقیقه در روز است. توجه کنید که شدت تمرینات کودکان باید متوسط و معمولی باشد. لازم به ذکر است که کودکان زیر ۲ سال یا نوزادان نیز نباید بدون فعالیت باشند. خوب است که روزانه یک ساعت با نوزادان بازی‌هایی انجام شود که آنان را مجبور به فعالیت کند. همچنین آنها نباید بیش از دو ساعت در یک جا بی‌فعالیت بمانند. در سنین بالاتر، ساعت فعالیت باید افزایش یابد و به‌طبع آن زمان بی‌تحرکی کاهش پیدا کند. برای ترغیب کودک به فعالیت بدنی، حتماً باید ورزش متناسب با سن کودک را برای آن در نظر گرفت.

بیشتر بخوانید: نقش بازی‌های انفرادی در توانمندسازی کودک

ورزش‌کردن از چه سنی برای کودکان امکان‌پذیر است؟

آن چه واضح است، کودکان قبل از اینکه بتوانند به‌تنهایی و به‌راحتی راه بروند، نمی‌توانند ورزش کنند. معمولاً کودکان قبل از ۲ سالگی به دلیل آنکه نمی‌توانند حرکات منظم انجام دهند و در حرکاتشان تعادل لازم و کافی را ندارند، هنوز توانایی ورزش‌کردن را به دست نیاورده‌اند. پیش‌ازاین سن می‌توان کودکان را برای ورزشکار شدن آماده ساخت. می‌توانید از کودک بخواهید که با حرکت منظمی دست یا پایش را حرکت دهد و توجه داشته باشید که او را خسته نکنید. برای این کار می‌توان از اسباب‌بازی‌ها کمک گرفت. مثلاً می‌توان از کودک خواست تا توپی را به سمتی مشخص قل بدهد یا ماشینی کوچک را به عقب کشیده، تا به سمت محل مشخصی حرکت کند. پس از سن دوسالگی، به‌آرامی می‌توان ورزش متناسب با سن کودک را پیدا کرد. توجه کنید، در جستجوی ورزش مناسب، حتماً باید علایق کودک را نیز در نظر گرفت.

تفکیک سن و ورزش‌های متناسب با سن کودکان

نکته‌ای که همواره پدرها و مادرها باید به آن توجه داشته باشند، این است که گرچه فعالیت ورزشی برای کودک لازم و بسیار مفید است، اما حتماً باید به سن کودک توجه شود و ورزش متناسب با سن کودکان را برای آنان در نظر گرفت. در ادامه به تفکیک ورزش‌ها بر اساس سن کودکان می‌پردازیم.

ورزش‌های مناسب برای کودکان ۲ تا ۵ سال

همان گونه که قبلاً بیان شد، ورزش برای کودکان زیر دو سال به همان بازی‌کردن‌های ساده خلاصه می‌شود. البته باید به این نکته توجه کرد این به آن معنی نیست که فعالیت بدنی کودکان زیر ۲ سال کم باشد. اما خردسالان توانایی ندارند که ورزشی خاص را آموزش ببینند و یا بدون کمک والدین فعالیت ویژه‌ای انجام دهند. پس از ۲ سالگی می‌توان آرام‌آرام ورزش‌هایی را به‌وسیله سرگرمی و بازی به کودکان آموخت. برای تعیین ورزش متناسب با سن کودکان در این بازه‌ی سنی می‌توان به ورزش دو، حرکت‌های ریتمیک و موزون، پرتاب توپ یا شیئی دیگر به شکل هدفمند و یا دریافت آن، شنا و مابقی ورزش‌های پایه‌ای اشاره کرد. توجه داشته باشید که کودکان در این سن باید زیر نظر والدین و یا مربی ورزشی کودکان آموزش ببیند تا آسیب نبیند. زمان ورزش برای این سنین، از نیم ساعت تا یک ساعت، نسبت به سن و انرژی کودک متغیر است .

ورزش‌های مناسب برای کودکان ۵ تا ۹ سال

واضح است که کودکان پس از ۵ سالگی، قدرت بیشتری برای یادگیری و تمرکز روی حرکات پیدا می‌کنند. این افزایش تمرکز و تعادل برای انجام حرکات ورزشی، باعث می‌شود که کودک بتواند یک پله بالاتر بیاید و خود را برای انجام جدی‌تر ورزش‌ها آماده کند. برای انتخاب ورزش متناسب با سن کودکان در رنج سنی ۶ تا ۹ سال، می‌توان به ورزش دو، ژیمناستیک، شنا، تنیس، ورزش‌های توپی ساده و فعالیت‌های ورزشی که با هنر آمیخته است، توجه کرد. لازم به ذکر است که پس از ۷ سالگی می‌توان آموزش گروهی کودکان را در پیش گرفت اما پیش از آن بهتر است که فعالیت‌ها زیر نظر مستقیم مربی و بسیار با دقت و ظرافت انجام شود. توجه داشته باشید که اگر کودک با مربی ورزش می‌کند نیازی به همراهی پدر و مادر نیست و در بسیاری از موارد نیز توصیه نمی‌شود.

بیشتر بخوانید: چرا کودکان باید شن بازی را تجربه کنند؟

ورزش‌های مناسب برای کودکان ۹ تا ۱۲ سال

در این بازه‌ی سنی، کودکان می‌توانند به‌راحتی فعالیت‌های ورزشی را با ظرافت و سرعت انجام دهند. در واقع در این سنین، کودکان توان انجام چند فعالیت به صورت هم‌زمان را پیدا می‌کنند. هماهنگی بینایی و حرکات و عکس‌العمل، یکی از توانایی‌هایی است که کودک در این سنین به صورت کامل کسب کرده است. برای مشخص‌کردن ورزش مناسب با سن کودکان در این دوره سنی می‌توان از فوتبال، بسکتبال، والیبال، ورزش‌های رزمی، اسکی و … نام برد. در این سن کودکان می‌توانند به همراه مربی، به صورت فردی و گروهی تمرین کنند. البته تمرین گروهی در این سنین، روحیه کار تیمی را در کودکان افزایش می‌دهد. ورزش در این دوره سنی روی شخصیت آینده کودک نقش بسیار مؤثر دارد.

ورزش‌های مناسب برای نوجوانان ۱۲ تا ۱۷ سال

اگرچه افراد این بازه‌ی سنی را دیگر نمی‌توان کودک نامید، اما راهنمایی و کنترل آنان هنوز به عهده خانواده و والدین است. نوجوانان ۱۳ سال به بالا، قادر هستند تمام فعالیت‌های ورزشی را بدون کمک- و البته با نظارت- انجام دهند و جسم و روح خود را تقویت کنند. در این سنین خانواده‌ها باید بیشتر به سلایق و علایق فرزندشان برای انتخاب رشته ورزشی خود احترام بگذارند. در این محدوده سنی، روزانه یک ساعت ورزش‌کردن بسیار مطلوب است.

بیشتر بخوانید: فواید ماشین اسباب بازی برای کودکان چیست؟

کلام پایانی

همان‌طور که تا به اینجا اشاره کردیم، ورزش‌کردن برای کودکان یک مسئله ضروری است. امروزه یکی از مشکلاتی که خانواده‌ها را به خود درگیر کرده است، عدم تحرک و مشکلات پس از آن، مانند چاقی و بیماری‌های زمینه‌ای است. بسیاری از بیماری‌ها مثل فشارخون، دیابت نوع ۲، ضعف سیستم ایمنی بدن و … از چاقی و بی‌تحرکی ناشی می‌شود. همه این موارد می‌تواند اهمیت ورزش به‌خصوص برای کودکان را نشان دهد. علاوه بر این از تأثیرات روانی ورزش، نمی‌توان غافل شد. همان‌طور که می‌دانید، هرگونه ورزش و فعالیت برای کودکان مناسب نیست و باید آسیب‌های فعالیت‌های نادرست، پیش‌بینی شود. سعی کنید شما نیز در کنار فرزندان خود به ورزش کردن بپردازید تا آن‌ها نیز به این کار ترغیب شوند.